مروری نظام‌مند بر مدل‌سازی قابلیت اطمینان نرم‌افزار

امروزه سیستم‌های نرم‌افزاری نقش مهمی در بسیاری از کاربرد‌های حساس و بحرانی ایفا می‌کنند. گاهی رخ دادن خطا در نر‌م‌افزار می‌تواند باعث ضررهای مالی و حتی در برخی کاربردها باعث ضررهای جانی گردد. به همین دلیل تضمین قابلیت اطمینان به عنوان یک نیازمندی غیرکارکردی (کیفی) از اهمیت بسزایی برخوردار است. یکی از اقدامات کلیدی در تضمین عملکرد عاری از خطای نرم‌افزار، اندازه‌گیری کمّی میزان قابلیت اطمینان مورد نیاز است. تاکنون مدل‌های متعددی برای کمّی‌سازی قابلیت اطمینان نرم‌افزار ارائه شده است. هر کدام از این مدل‌ها دارای مزایا و محدودیت‌هایی هستند، لذا انتخاب مناسب‌ترین مدل در کاربردهای مختلف اهمیت فراوانی دارد. در این مقاله ابتدا به کمک یک روش نظام‌مند تحقیق، ضمن مرور دسته‌بندی‌های پُراستناد، یک مدل جامع و به‌روز برای دسته‌بندی روش‌های مختلف مدل‌سازی قابلیت اطمینان نرم‌افزار ارائه می‌نمابیم. هدف از ارائه دسته‌بندی پیشنهادی، تسهیل فرایند شناسایی و انتخاب مناسب‌ترین مدل قابلیت اطمینان در کاربردهای مختلف می‌باشد. در نهایت بر مبنای تحلیل مزایا و محدودیت‌های مدل‌های موجود‌، به مقایسه تطبیقی روش‌ها و بیان برخی از چالش‌ها و مسائل باز مرتبط می‌پردازیم.